Jakiś czas temu w artykule Struktura serwisu WWW pisałem, że nie ma stron idealnych. Mimo tego, że nie sposób zaprojektować witrynę, która będzie podobała się dosłownie wszystkim, każdy chciałby mieć serwis, który podoba się większości odwiedzających go internautów.

Zapewne już zauważyłeś, że Internet staje się potężnym medium informacyjnym, reklamowym, marketingowym. To nie telewizja, ani radio jest obecnie tzw. czwartą władzą! To Internet! Korporacje wydają fortuny na zatrudnianie wysokiej klasy specjalistów takich jak webmasterzy, graficy, copywriterzy, psycholodzy, marketingowcy itp.

Niestety przeciętny webmaster nie ma dostępu do takich funduszy, więc radzi sobie jak może ;-)

Idealnie byłoby gdyby strona internetowa wzbudzała zainteresowanie internautów, podobała im się oraz poruszanie się po niej byłoby proste i intuicyjne. Na przykład nie każdy internauta ma doskonały wzrok i jeżeli zaprojektujesz zbyt małą czcionkę, to mimo iż prezentowane przez Ciebie treści będą niezwykle ciekawe, nie zainteresuje się nimi, ponieważ będzie miał trudności z ich odczytaniem. Nie każdy przecież wie, że w większości najnowszych przeglądarek wystarczy przytrzymać na klawiaturze klawisz CTRL i nacisnąć klawisz + (plus), aby powiększyć zawartość okna lub klawisz - (minus), aby go zmniejszyć. Nie każdy również wie, że wystarczy nacisnąć na klawiaturze kombinację klawiszy CTRL+0 (zero), aby powrócić do pierwotnej wielkości zawartości okna. A może dać taką możliwość użytkownikowi Twojego serwisu, aby klikając odpowiednie linki (przyciski) mógł sobie zwiększać lub zmniejszać tekst? Widziałeś już takie serwisy?

Jeżeli dopiero zaczynasz swoją przygodę z systemami zarządzania teścią (Content Managament System), takimi jak np. Joomla!, to pewnie spotykasz się z różnymi terminami, których znaczenie nie do końca jest dla Ciebie zrozumiałe. Nie martw się, wszystko w swoim czasie :-) Jeżeli będziesz wytrwały w swoich poszukiwaniach, to po jakimś czasie będziesz wiedział na tyle dużo, aby samemu móc bez większego problemu poruszać się po tej terminologii.

Na początek wyjaśnienie dwóch pojęć: komponent i moduł. Spróbuje wyjaśnić Tobie te pojęcia a także postaram się wymienić i opisać te, które z mojego punktu widzenia są najistotniejsze.

Komponenty

Komponenty to osobne aplikacje, których część instalowana jest razem z systemem Joomla!, część natomiast dostępna jest, jako dodatkowe rozszerzenie, które należy zainstalować. Jak podaje Biblioteka Polskiej Dystrybucji Joomla! , komponenty:

odpowiadają za kompleksową obsługę głównych treści witryny lub złożonych procedur - dostarczają narzędzi nawigacji, umożliwiają gromadzenie, tworzenie, modyfikowanie i prezentację treści oraz realizację różnych usług, np. rejestracji, logowania użytkowników, składania zamówień, rozsyłania poczty. Są złożonymi, zwykle największymi, najbardziej rozbudowanymi rozszerzeniami Joomla!”

Za pomocą komponentów możesz wyposażyć projektowaną witrynę WWW w potrzebne funkcje i treści bez konieczności ingerowania w kod podstawowy CMS.

Jednym z powodów tak wielkiej popularności systemu CMS Joomla! jest możliwość wykorzystania szablonów. Dzięki zastosowaniu szablonów można zmienić wygląd i zewnętrzną funkcjonalność serwisu opartego na CMS Joomla. Treści serwisu są oddzielone od szablonu i przechowywane w bazie danych, dzięki czemu w ciągu kilku minut można zmienić wygląd witryny.

Domyślny szablon serwisu określa układ oraz rozmieszczenie poszczególnych elementów strony, rozmiar, kolor i krój czcionki, odstępy między obiektami, czyli ogólnie cały wygląd strony.

W sieci Internet jest wiele miejsc, gdzie można za darmo lub za drobną opłatą pobrać gotowy profesjonalnie wykonany szablon. Daje to możliwość prowadzenia własnego serwisu WWW osobom, które nie posiadają wiedzy z zakresu znajomości języka HTML, PHP, JavaScriopt i CSS.

Jeżeli szablon ma być niepowtarzalny i spełniać specjalne wymagania, to można zlecić jego wykonanie profesjonalnej firmie lub opracować go samodzielnie.

Aby móc samemu stworzyć szablon do CMS Joomla, oprócz znajomości języków, wymienionych wcześniej, należy również zapoznać się ze strukturą szablonów danego systemu. Poznanie struktury szablonów umożliwi projektowanie własnych oraz edycję już istniejących szablonów. W przypadku szablonów Joomla, mogą się one składać z dowolnej liczby plików i folderów, ale warto stosować pewne przyjęte normy, aby mieć możliwość jednakowego postępowania z każdym szablonem.

Warto pamiętać o tym, że aby móc poprawnie i bezproblemowo korzystać z szablonu, powinien on zawierać takie pliki jak: index.php, template.css i templateDatails.xml, a także przy najmniej dwa foldery: /css oraz /images. Czasami projektanci szablonów umieszczają również pliki: parameters.ini i template_thumbnail.png, które ułatwiają zarządzanie danym szablonem. Większość profesjonalnych szablonów wykorzystuje jednak wiele innych plików, np. dodatkowe arkusze stylów (definiujące różne ustawienia wyglądu w zależności od używanej przez internautę przeglądarki), pomocnicze pliki graficzne (które często służą do definiowania zaokrąglonych rogów lub oddzielaniu elementów na stronie).

Podstawą poruszania się po stronach WWW są hiperłącza, dzięki którym można połączyć ze sobą poszczególne osobne elementy serwisu WWW w jedną całość. Prawidłowo zaprojektowana nawigacja pozwala internaucie odnaleźć poszukiwane treści, informuje go gdzie się aktualnie znajduje, gdzie może się dostać oraz jak powrócić do miejsca, w którym już był.

Nie ma chyba jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, gdzie powinno znajdować się menu główne witryny. Część webmasterów, co jakiś czas eksperymentuje z różnymi pozycjami. Niektórzy próbują odpowiedzieć na to pytanie prowadząc badania oraz publikując swoje wyniki. Jak wynika z badań przeprowadzonych w 2002 r. na potrzeby witryny WebDesignPractices.com, 89% spośród 75 czołowych serwisów z branży e-comerce, umieszcza menu główne w górnym pasku.

Tabela poniżej pokazuje wyniki przeprowadzone przez WebDesignPractices.com:

Podobnie jak w przypadku książek, także i witryny WWW muszą mieć swój układ – strukturę. Odpowiada ona za odpowiednie uporządkowanie treści (tekstów, grafiki, elementów nawigacyjnych). Podczas projektowania struktury witryny należy zwrócić szczególną uwagę na funkcjonalność – internauta odwiedzający witrynę powinien łatwo zorientować się gdzie kliknąć, aby uzyskać potrzebne mu informacje. Odpowiednio zaprojektowana struktura witryny powinna mu to ułatwić. Nazwy oraz ilość tworzonych działów w serwisie mają spore znaczenie podczas projektowania struktury witryny. Nie należy używać zbyt długich nazw oraz tworzyć zbyt wielu działów. Należy przemyśleć, jakie nazwy nadać poszczególnym działom, a także zadbać, aby ich ilość nie była zbyt duża. Zamiast tego należy tworzyć działy, w których znajdować się będą poddziały. Bardzo istotna jest także kolejność, w jakiej prezentowane są poszczególne działy w serwisie.

W przypadku publikacji papierowej, nie ma zbyt wielu możliwości – należy pamiętać o kolejno ułożonych po sobie stronicach. Podczas projektowania serwisu WWW trzeba brać pod uwagę więcej czynników, takich jak atrakcyjny wygląd, sposób prezentacji treści, przejrzystość struktury, dzięki którym będzie można łatwiej dotrzeć do potencjalnego odbiorcy.