Podmiot i twórczość

Czy podmiotem może być TYLKO człowiek?
Podmiot, to słowo obarczone wieloma znaczeniami. W języku prakseologii stosowane jest słowo sprawca. W rozumieniu tego pojęcia sprawcą może być każdy byt aktywnie działający, który sam stanowi o swej aktywności.

Sprawcą może być zarówno człowiek jak i zwierzę. Między sobą różnią się zakresem czynów dostępnych ich wyborom.
Tak naprawdę, to nie jestem zdecydowany aby odpowiedzieć na to pytanie. Po prostu nie wiem! Moja próżność podpowiada mi, że jestem istotą wyższą od zwierząt i roślin, więc tylko człowiek może być podmiotem, ale nie jestem tak do końca o tym przekonany!

Czy TYLKO podmiot może tworzyć?
Akt twórczy jest zdarzeniem nowym, prowadzi do powstania, nowego stanu rzeczy, nowego dzieła lub wynalazku, jest manifestacją ludzkiej wolności, zatem tylko człowiek może tworzyć.
No tak, ale jak powyżej napisałem podmiotem, czy też uściślając twórcą może być również zwierzę, to znów mam wątpliwości!
Na przykład aktem twórczym może być dla nas to co stworzyła przyroda, piękne widoki, czy też jakieś okazałe gniazdo ptaka.

Czy to co odbieramy jako piękne krajobrazy, jest twórcze? Jeżeli tak, to chyba jest to twórczość niezamierzona! No bo czy drzewo świadomie wie, jak ma wyglądać aby było piękne. Przy czym to przecież my (ludzie) każdy na swój sposób oceniamy czy jest piękne czy nie!

Czy nasz świat nie jest obecnie w kajdanach antropocentryzmu? Chyba tak! Przecież przypisujemy sobie prawo do praktycznie wszystkiego. Przyporządkowujemy sobie przyrodę, dostosowujemy praktycznie wszystko do swoich potrzeb. Uważamy siebie za istoty najbardziej rozwinięte na Ziemi.
Antropocentryzm to pogląd filozoficzny, według którego człowiek jest ośrodkiem i celem wszechświata. Czy wszechświata, to nie wiem, ale Ziemi to tak!
Niestety nie wiem, czy to stanowisko jest uprawnione, zwłaszcza w kwestii wszechświata. A może faktycznie istnieją jakieś inne istoty bardziej rozwinięte od Nas?
Na pewno nasza władza na Ziemi nie zawsze prowadzi do pozytywnych zmian. Tragiczne w skutkach może być nadmierna eksploatacja środowiska!